Tuyên truyền kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Đội Cứu quốc quân 1 ( 23/02/1941 -23/02/2021 )

          Đội Cứu quốc quân 1 là một trong những đội quân tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng; là đội quân giữ vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng, củng cố và phát triển căn cứ địa Bắc Sơn -Võ Nhai, một căn cứ địa chiến lược của cách mạng Việt Nam.

          Tiền thân của Đội Cứu quốcquân 1 là Đội du kích Bắc Sơn.Với bối cảnh lịch sử, Khởi nghĩa Bắc Sơn giành thắng lợi, ngay sau đó thực dân Pháp đã tăng cường khủng bốphong trào Bắc Sơn, nhằm uy hiếp tinh thần của nhân dân ta. Trước tình hình đó, đầu tháng 10/1940, đồng chí Hoàng Văn Thụ, Bí thư Xứ uỷ Bắc Kỳ triệu tập Hội nghị Ban Thường vụ Xứ uỷ Bắc Kỳ mở rộng. Hội nghị đã quyết định phải trực tiếp lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa Bắc Sơn, bồi dưỡng lực lượng, tiếp tục đấu tranh vũ trang, tổ chức Du kích Bắc Sơn để làm “vốn” quân sự sau này để đối phó với quân thù.

          Ngày14/10/1940, đồng chí Trần Đăng Ninh đã triệu tập hội nghị với các đồng chí cán bộ, đảng viên cốt cán của Bắc Sơn ở Sa Khao, xã Vũ Lăng (nay là xã Tân Hương) để bàn các biện pháp củng cố phong trào cách mạng Bắc Sơn. Thực hiện quyết định của hội nghị ở Sa Khao, trong ngày 14 tháng 10, Ban chỉ huy Đội du kích Bắc Sơn đãtổ chức một cuộc mít tinh diễn thuyết tại làng Đon Úy (xã Vũ Lăng) với hơn100 người là đảng viên và quầnchúng cách mạngtham  gia.Thay mặt Ban chỉ huy, đồng chí Trần Đăng Ninh tuyên bố “Đội du kích Bắc Sơn” được thành lập, kêu gọi nhân dân ủng hộ Đội du kích. Giải thích rõ đường lối đánh Pháp, đuổi Nhật của Đảng ta, nêu rõ những nhiệm vụ cấp thiếtcủa đảng viên và nhân dân địa phương là tích cực tham gia, xây dựng căn cứ địavà đánh du kích, chống khủng bố trắng của giặc.

          Từ ngày 06 đến ngày 09/11/1940, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 7 được tổ chức tại làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh. Trong Hội nghị, Trung ương đã đánh giá cao về cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, đặc biệt nhấn mạnh ưu điểm đúng lúc và kịp thời của nó. Trung ương đã quyết định duy trì Đội du kích Bắc Sơn, đề ra nhiệm vụ và phương hướng hoạt động cho Đội là kết hợp hình thức vũ trang tuyên truyền, vừa chiến đấu chống khủng bố, vừa bảo vệ và xây dựng cơ sở quần chúng, tiến tới thành lập căn cứ địa cách mạng, lấy vùng Bắc Sơn -Võ  Nhai  làm trung tâm. Trung ương phân công đồng chí Hoàng Văn Thụ, Ủy viên Trung ương Đảng, trực tiếp chỉ đạo thực hiện nghị quyết này.

          Tháng 2 năm 1941, đoàn đại biểu Trung ương Đảng gồm các đồng chí Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Quốc Việt, Trần Đăng Ninh đi dự Hội nghị Trung ương lần thứ 8 ở Pác Bó (Cao Bằng) do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc triệu tập, đã dừng chân ở Khuổi Nọi, Vũ Lễ (Bắc Sơn). Tại đây, các đồng chí Trung ương đã họp với Đảng bộ Bắc Sơn và Ban chỉ huy Đội du kích Bắc Sơn để nắm tình hình, phổ biến chủ trương của Đảng. Đồng chí Hoàng Văn Thụ, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đảng, Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ đã thông báo, phổ biến quyết định của Trung ương, đổi tên Đội du kích Bắc Sơn thành Đội Cứuquốc quân Bắc Sơn (Đội Cứu quốc quân 1).

          Ngày 23 tháng 02 năm 1941, tại Khuổi Nọi, xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn, Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn chính thức được thành lập. Đồng chí Lương Văn Tri, Ủy viên Ban Thường vụ Xứ ủy Bắc Kỳ được Trung ương chỉ định đảm nhiệm chức vụ Chỉ huy trưởng, đồng chí Chu Văn Tấn giữ chức vụ Chỉ huy phó, Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn khi mới thành lập gồm 32 cán bộ, chiến sỹ cả miền ngược lẫn miền xuôi đã trưởng thành từ khởi nghĩa Bắc Sơn và các phong trào cách mạng thời kỳ này.

          Dưới lá cờ đỏ sao vàng thiêng liêng, đồng chí Chỉ huy trưởng Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn đã nghiêm trang đọc 5 lời thề danh dự của Đội: Một,không phản Đảng. Hai,tuyệt đối trung thành với Đảng. Ba, kiên quyết chiến đấu trả thù cho các đồng chí đã hy sinh. Bốn,không hàng giặc. Năm,không hại dân. Toàn thể Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn cùng đồng thanh tuyên thệ tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng cho sự nghiêp đấu tranh giải phóng dân tộc.

          Để tăng cường kiến thức và kỷ luật cho Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn, được sự phân công của Trung ương Đảng, đồng chí Nguyễn Cao Đàm và Chu Văn Tấn đã tổ chức các lớp huấn luyện về chính trị và quân sự nhằm đào tạo cán bộ. Thôn Mỏ Pia, thôn Lân Táy (xã Tân Lập ngày nay) và một số địa điểm khác trong vùng chiến khu Bắc Sơn đã được Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn chọn làm địa điểm xây dựng căn cứ bí mật, an toàn để huấn luyện cán bộ. Những đồng chí được học lớp huấn luyện này được đưa về các nơi làm nòng cốt, rồi tiếp tục mở ra các lớp huấn luyện khác để đào tạo thêm những người nòng cốt huấn luyện phong trào.

          Ngày 01 tháng 5 năm 1941, nhằm phát huy khí thế cách mạng của quần chúng nhân dân, Ban Chỉ huy Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn đã quyết định tổ chức cuộc mít tinh lớn nhân ngày Quốc tế Lao động (01/5), đồng thời làm lễ ra mắt Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn tại Khuổi Nọi, trong cánh rừng Tam Tấu, xãVũ Lễ với sự tham gia của đông đảo quần chúng cách mạng ở châu Bắc Sơn (Lạng Sơn) và châu Võ Nhai (Thái Nguyên). Đồng chí Lương Văn Tri thay mặt Ban Chỉ huy, công bố quyết định của Trung ương Đảng phát triển Đội Du kích Bắc Sơn thành Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn. Trong niềm vui hân hoan, chào đón sự ra đời của Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn, các đại biểu quần chúng cách mạng đã biểu thị tinh thần tin tưởng, sẵn sàng hưởng ứng Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn trong phát triển các cơ sở quần chúng cách mạng, củng cố và mở rộng căn cứ địa Bắc Sơn -Võ Nhai.

          Nhiệm vụ đầu tiên Trung ương Đảng giao cho Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn là đưa đường, bảo vệ các đồng chí cán bộ lãnh đạo của Đảng đi dự Hội nghị Trung ương lần thứ 8 tại Pác Bó, Cao Bằng do đồng chí Nguyễn Ái Quốc triệu tập, Hội nghị đã đề ra chủ trương chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và sách lược cách mạng, nêu cao nhiệm vụ giải phóng dân tộc; đề ra nhiệm vụ tăng cường củng cố Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn, phát triển căn cứ địa Bắc Sơn -Võ Nhai.

          Lo sợ trước hoạt động mạnh mẽ của Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn, ngày 25/7/1941, thực dân Pháp huy động lực lượng tiến hành một cuộc đàn áp khốc liệt quy mô lớn đối với căn cứ địa Bắc Sơn -Võ Nhai. Trong cuộc đàn áp quy mô lớn này, thựcdân Pháp và tay sai đã gây nhiều tội ác đối với nhân dân Bắc Sơn. Nhiều làng bản bị đốt phá, nhiều quần chúng cách mạng bị giết, bị bắt và bị tra tấn dã man. Chúng dồn dân tập trung ở Đàng Lang, xã Quỳnh Sơn (nay là xã Bắc Quỳnh) để hòng “tát nước bắt cá”tập trung tiêu diệt Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn.

          Trước tình hình đó, để bảo toàn lực lượng, đồng chí Lương Văn Tri cùng Ban Chỉ huy Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn đã quyết định rút toàn bộ Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn chia làm 2 phân đội theo hai hướng lên Cao Bằngvà ra khu vực biên giới Việt Nam -Trung Quốc. Trong đó, phân đội Cứu quốc quân do đồng chí Lương Văn Tri và đồng chí Phùng Chí Kiên chỉ huy rút ngày 10/8/1941 sang địa phận Bình Gia qua Na Rì, Ngân Sơn (Bắc Kạn) để lên Cao Bằng. Nhưng do một tên chánh tổng phản động ở Na Rì khai báo, đồng chí Lương Văn Tri cùng các đồng chí của mình bị quân địch bao vây, buộc phải nổ súng ngăn chặn địch để rút khỏi địa bàn. Trong cuộc chiến đấu anh dũng ấy, đồng chí Phùng Chí Kiên đã hy sinh oanh liệt. Đồng chí Lương Văn Tri bị thương nặng, bị địch bắt và giam ở nhà tù Cao Bằng. Ngày 29/9/1941, đồng chí Lương Văn Tri đã anh dũng hy sinh, để lại tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, người chiến sĩ cộng sản kiên cường, bất khuất, quên mình vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn sau đổi tên thành Đội Cứu quốc quân 1.

          Phát huy tinh thần của Đội Cứu quốc quân 1, Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Lạng Sơn đã nỗ lực phấn đấu đạt được nhiều thành tựu trong đấu tranh, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước. Đảng bộ đã lãnh đạo quân dân các dân tộc Lạng Sơn cùng với quân dân cả nước làm nên thắng lợi củacuộc Cách mạng tháng Tám 1945.

Trong  cuộc  kháng  chiến  chống  Pháp  (1946 -1954),  với  ý chí  quyết  tâm “không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”, cùng với toàn Đảng, toàn dân ta,Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Lạng Sơn đã giành được những chiến công hiển hách, giải phóng biên giới, giải phóng Lạng Sơn, góp phần đưa cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ của dân tộc ta đi đến thắng lợi bằng chiến dịch Điện Biên Phủ ngày 07/5/1954 lịch sử.Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc (1955 -1975) , Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Lạng Sơn đã nêu cao tinh thần cách mạng kiên cường, trở thành “cảng nổi” kiên cường mãi mãi đi vào lịch sử đấu tranh cách mạng của mảnh đất Lạng Sơn anh hùng.

          Trong 10 năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (1975 -1985), với tinh thần đoàn kết, tự cường, Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Lạng Sơn đã vượt qua mọi khó khăn, đóng góp công sức và trí tuệ khôi phục phát triển kinh tế -xã hội để từng bước vươnlên giành những thành tựu mới.Trong thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo từ năm 1986 đến nay, tình hình kinh tế -xã hội của tỉnh đã có bước phát triển vượt bậc. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) bình quân hằng năm giai đoạn 2016 -2020 đạt 5,45%. GRDP bình quân đầu người năm2020 đạt 44,5 triệu đồng; lĩnh vực nông, lâm nghiệp và xây dựng nông thôn mới có bước chuyển biến tích cực; tư duy sản xuất bước đầu đã có sự thay đổi theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị sản phẩm. Giáo dục và đào tạo đạt nhiều kết quả, chất lượng giáo dục tiếp tục được nâng lên. Công tác xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia có kết quả tích cực; hết năm 2020 toàn tỉnh có 225 trường đạt chuẩn quốc gia. Công tác bảo vệ,chăm sóc sức khỏe Nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực, hết năm 2020 có 145/200 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã. Các lĩnh vực văn hoá, thể thao, thông tin và truyền thông đạt nhiều kết quả quan trọng...

          Kỷ  niệm  80  năm  Ngày  thành  lập  Đội  Cứu  quốc  quân  1  (23/02/1941 -23/02/2021) là dịp để Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Lạng Sơn tưởng nhớ và ôn lại truyền thống yêu nước cách mạng kiên cường, tinh thần đoàn kết một lòng đấu tranh giải phóng dân tộc của các thế hệ cha anh đitrước. Mỗi cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, đặc biệt là thế hệ trẻ tích cực phát huy những thành tích đã đạt được, chung sức chung lòng, phấn đấu thực hiện nhiệm vụ năm 2021, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lạng Sơn lần thứ XVII, thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng./.

                                                                                                      Ban biên tập